Depresyon Belirtileri: Depresyonda Olduğunuzu Gösteren 10 İşaret 2023
  • 12 Nisan 2023
  • 161

Depresyon, uzun süreli üzüntü, umutsuzluk ve çaresizlik hisleriyle karakterize olan; kişinin kendisini mutsuz, karamsar, endişeli, enerjisi düşük hissetmesiyle ön plana çıkan bir ruh sağlığı rahatsızlığıdır. Majör depresif bozukluk olarak adlandırılan bu durum, kişinin ilişkilerini, iş ve okul performansını ciddi manada etkileyebilir.

Majör Depresif Bozukluğun genel olarak başlangıç yaşı, klinik şiddeti, belirtileri, sosyodemografik özellikleri ve çevresel ilişkileri ülkeler ve kültürler arasında farklılıklar gösterebilir. Depresyon yaygınlığı açısından gelişmiş ve gelişmekte olan ülkeler arasında 2 kat fark saptanmıştır ve bu farkın nedeninin kültürel ya da genetik faktörler, tanı kriterlerinin kültürler arası değişikliği olabileceği belirtilmiştir.

Majör Depresif Bozukluk DSM- 5 Tanı Kriterleri

Aynı iki haftalık dönem boyunca aşağıdaki belirtilerden beşi (ya da daha çoğu) bulunur ve önceki işlevsellik düzeyinde bir değişiklik olmuştur; bu belirtilerden en az biri ya (1) çökkün duygudurum ya da (2) ilgisini yitirme ya da zevk almamadır.

Not: Açıkça başka bir sağlık durumuna bağlı belirtileri kapsamıyor olmanız gerekir.

  1. Çökkün duygudurum; neredeyse her gün, günün büyük bir bölümünde geçerlidir ve bu durumu ya kişinin kendisi bildirir (örn. üzüntülüdür, kendini boşlukta hisseder ya da umutsuzdur) ya da bu durum başkalarınca gözlenir (örn. ağlamaklı görünür). (Not: Çocuklarda ve ergenlerde kolay kızan bir duygudurum olabilir.)
  2. Bütün ya da neredeyse bütün etkinliklere karşı ilgide belirgin azalma ya da bunlardan zevk almama durumu neredeyse her gün ve günün büyük bir bölümünde bulunur (Öznel anlatıma göre ya da gözlemle belirlenir.).
  3. Kilo vermeye çalışmıyorken (diyet yapmıyorken) çok kilo verme ya da kilo alma (örn. bir ay içinde ağırlığının % 5’inden daha çok olan bir değişiklik) ya da neredeyse her gün, yeme isteğinde azalma ya da artma. (Not: Çocuklarda beklenen kilo alımını sağlayamama göz önünde bulundurulmalıdır.)
  4. Neredeyse her gün uykusuzluk çekme ya da aşırı uyuma.
  5. Neredeyse her gün psikodevinsel kışkırtma (ajitasyon) ya da yavaşlama (Başkalarınca da gözlenebilir; yalnızca öznel, dinginlik sağlayamama ya da yavaşladığı duygusu taşıma değildir).
  6. Neredeyse her gün bitkinlik ya da içsel gücün kalmaması (enerji düşüklüğü).
  7. Neredeyse her gün değersizlik ya da aşırı/uygunsuz suçluluk duyguları (Sanrısal olabilir, yalnızca hasta olduğundan ötürü kendini kınama ya da suçluluk duyma olarak değildir).
  8. Neredeyse her gün düşünmekte ya da odaklanmakta güçlük çekme ya da kararsızlık yaşama (Öznel anlatıma göre ya da başkalarınca gözlenir).
  9. Yineleyici ölüm düşünceleri (yalnızca ölüm korkusu değil), özel eylem tasarlama, yineleyici kendini öldürme (intihar) düşünceleri ya da kendini öldürme girişimi ya da kendini öldürmek üzere özel bir eylem tasarlama.
  10. Bu belirtiler klinik açıdan belirgin bir sıkıntıya ya da toplumsal, işle ilgili alanlarda ya da önemli diğer işlevsellik alanlarında işlevsellikte düşmeye neden olur.
  11. Bu dönem, bir maddenin ya da başka bir sağlık durumunun fizyolojiyle ilgili etkilerine bağlanamaz.

Not: A-C tanı ölçütleri bir majör depresyon dönemini oluşturur.

Not: Önemli bir yitim (kayıp) (örn. yas, parasal çöküntü, doğal bir yıkım sonucu yitirilenler, önemli bir hastalık ya da yeti yitimi) karşısında gösterilen tepkiler arasında, A tanı ölçütünde belirtilen, yoğun bir üzüntü duygusu yaşama, yitimle ilgili düşünüp durma, uykusuzluk çekme, yeme isteğinde azalma ve kilo verme gibi belirtiler olabilir ve bunlar da bir depresyon dönemini andırabilir.

Bu gibi belirtiler anlaşılabilir ya da yaşanan yitime göre uygun bulunabilirse de önemli bir yitime olağan tepkinin yanı sıra bir yeğin depresyon döneminin de olabileceği göz önünde bulundurulmalıdır. Bu karar, kişiden alınan öykünün ve yitim bağlamında yaşanan acının kültürel ölçülere göre dışavurumunun değerlendirilmesini gerektirir.

  1. Majör depresyon döneminin ortaya çıkışı şizoduygulanımsal bozukluk, şizofreni, şizofrenimsi bozukluk, sanrılı bozukluk ya da şizofreni açılımı kapsamında ve psikozla giden tanımlanmış ya da tanımlanmamış diğer bozukluklarla daha iyi açıklanamaz.
  2. Hiçbir zaman bir mani dönemi ya da bir hipomani dönemi geçirilmemiştir.

Not: Mani ya da hipomani benzeri dönemler maddenin yol açtığı dönemlerse ya da başka bir sağlık durumunun fizyolojiyle ilgili etkilerine bağlanabiliyorsa bu dışlama uygulanmaz.

Yukarıda belirttiğimiz tanı kriterleri genellikle hekimler ya da ruh sağlığı uzmanları tarafından teşhis koymak için kullanılan tanı kriterleridir. Ancak bir uzmana gitmeden önce de birçok kişi depresyonda mıyım sorusunun cevabını bulmak isteyebilir, depresyonda olduğumu nasıl anlarım arayışıyla depresyon testi çözmek isteyebilir.

Depresyonda olup olmadığımızı anlamak için hangi belirtilere dikkat etmemiz gerekir?

Depresyon Belirtileri
  1. Sürekli üzgün hissetme veya depresif bir ruh hali içinde olma, karamsarlık veya çaresizlik hissi
  2. Bir zamanlar zevk alınan etkinliklere karşı ilgi duymama ya da eskisi kadar zevk almama
  3. Diyetle ilgisi olmayan kilo kaybı veya kilo artışı
  4. Çok fazla uyuma veya uyku problemi yaşama
  5. Enerji kaybı, gelecek beklentilerinin olmaması
  6. Hareketsiz oturamama, el sıkma gibi amaçsız fiziksel aktivitede artış veya yavaş hareketler veya konuşma
  7. Değersizlik hissi, hemen hemen her konuda kendini suçlu hissetme
  8. Düşünmede, konsantre olmada ve karar vermede zorluk yaşama
  9. Azalmış benlik saygısı, tekrarlayan kendine zarar verme düşünceleri
  10. Cinsel isteksizlik

Depresyondan söz edebilmek için en az iki haftalık bir süre boyunca yukarıdaki semptomların en az beşinin mevcut olması gerekir.

Depresyon rahatsızlığı olan birçok bireyde bu semptomların büyük bir kısmı gözlemlenebilir. Depresyon belirtileri, hastanın günlük yaşamını gözle görülür derecede olumsuz etkileyebilir. Eğer sizde de yukarıda yazan belirtiler mevcutsa hemen bir ruh sağlığı uzmanından yardım almayı değerlendirmelisiniz.

Depresyondaki birey nasıl hisseder?

Depresyon belirtilerinin seyri ve şiddeti kişiden kişiye büyük ölçüde farklılık göstermektedir. Orta düzey depresyon belirtileri gösteren biri ile yoğun depresyondan geçen birinin deneyimleri ve belirtileri aynı olmayacaktır.

Depresyondaki birey kendini üzgün, umutsuz hissedebilir ve eskiden zevk aldığı şeylere ilgisini kaybedebilir. Depresyondaki kişiler yorgunluk, çaresizlik ve hüzün duygusunu çok fazla hissetmektedir. Ayrıca kişinin iş hayatı, sosyal ve aile yaşamı da sağlık koşullarından etkilenir.

Depresyondaki bireyler kendilerini sürekli yalnız hissetmekle beraber, her şeyi olumsuz yönü ile algılar, olaylara olumsuz bakar. Geçmişte olanlarla kendini sürekli suçlar ve sorumlu tutar. Gelecek ile ilgili karamsar ve umutsuzluk söz konusudur. Buna ek olarak kişiler, çoğu zaman depresyonda olduklarının farkında değillerdir.

Bipolar Depresyon Nedir?

Bipolar depresyon bipolar bozukluk tanısı almış hastalarda görülen bir durumdur ve şiddeti majör depresif bozukluktan farklıdır.

İki uçlu bozukluk (bipolar bozukluk, eski adıyla manik-depresif hastalık) iki ayrı hastalık dönemiyle karakterize bir ruhsal bozukluktur. Bu hastalık dönemlerinden bir tanesinde taşkınlık (mani), diğerinde ise çökkünlük (depresyon) bulunmaktadır.

Birbirlerine zıt gibi görünen bu iki hastalık dönemi yatışma ve alevlenmelerle seyreder ve depresyon döneminde hastada mutsuzluk, karamsarlık, umutsuzluk, öz güvende azalma, değersizlik hissetme, abartılı suçluluk veya pişmanlık duyguları, eskiden zevk aldığı faaliyetlerden zevk alamama, iştahsızlık veya uykusuzluk gibi değişiklikler, ölüm ve intihar düşünceleri, bedeninde nedeni açıklanamayan ağrılar ortaya çıkabilir.

Manik depresyon olarak bilinen manik dönemde ise yüksek enerji, hızlı düşünme ve konuşma, yüksek öz güven, kontrolsüz ve riskli davranışlar görülebilir. Bipolar depresyon doğru tedaviyle iyi yönetildiğinde kişinin iş ve sosyal hayatında daha işlevli hale gelmesinin ve yaşam kalitesinin artmasının önü açılabilir.


Kaynak: https://www.aysetolga.com/depresyon-belirtileri-depresyonda-oldugunuzu-gosteren-10-isaret

Bu içeriği paylaş