Uykunun öğrenciler için önemli olmasının 5 nedeni 2021

Çocuğunuzun anaokuluna veya liseye gidiyor veyahut üniversiteye girmeye hazırlanıyor olmasından bağımsız olarak yeterince uyuması yalnızca öğrenme kapasitesiyle değil, bu arada genel sıhhati için de ehemmiyetlidir. İyi bir gece sadece pillerimizi şarj etmemize yardımcı olmaz, bu arada stresi azaltmaya, belleği geliştirmeye ve fiziksel sıhhati savunmaya da yardımcı olur.

Talebeler için kaç saat uyku yeterlidir?

Çocuğunuz 5 yaşındaysa vasati olarak her gece 10-11 saat uyumalıdır. Bu çok gibi görünse de aktif oyun saatleriyle, yeni şeyler öğrenmeyle dolu bir günü ve çocukların ne kadar hızlı büyüdüğünü görünce bu kadar müddet dinlenmenin ve yenilenmenin, onların günü devam ettirmelerini sağladığını anlayabilirsiniz. Çocuğunuz uyku zamanına direniyorsa onun yeteri kadar uyumasını sağlamak için yapabileceğiniz birkaç emare bulunuyor. Şekerleme yaptıkları sayıyı azaltın, şekerlemelerin bir saatten fazla olmamasını ve bunların akşama doğru 3’ten olmasını sağlayın. Ayrı olarak yoğun günlerin nihayetinde deşarj olmalarına yardımcı olmak da ehemmiyetlidir. Uyumadan önce kitap okumanın yanı sıra güzel ve sıcak bir banyo da onları uykuya hazırlamaya yardımcı olacaktır.

Çocuğunuz ergenlik çağına geldiği vakit uyku ihtiyacı 8-10 saat olur. Bu dönemde çocukların vücutları ve düşünceleri çok hızlı bir şekilde değiştiği için kendi kişiliklerini tanımaları, sosyal ilişkiler kurmaları ve kendilerini geri çekmeleri sebebiyle uygun bir şekilde dinlenmelerini sağlamak hem ehemmiyetli hem de zordur. Ancak ergenlik dönemindeki çocuklar yeteri kadar uyumadıklarında bu, onların yaşıtları ve aileleriyle olan ilişkileri ile öğrenme becerilerini ciddi şekilde etkileyebilir. Ve bu nadir olarak görülen bir mesele değildir. Araştırmalar, ergenlerin genel olarak ihtiyaçları olandan çok daha az uyuduğunu göstermektedir. Peki, çocuğunuzun becerilerinin en iyi şekilde işlemesi için uyumasını nasıl sağlayabilirsiniz? Çocuğunuzun enerjisini tabii olarak harcamasına yardımcı olmak için sporla meşgul edin, uyumadan 30-45 dakika evvelce başlayarak elektronik aletlerden uzak tutun (telefon, laptop, tablet ve televizyon da dahil) ve düzenli bir uyku rutini sürdürün, başka bir deyişle hafta sonları öğlene kadar uyumayın.

Üniversiteye giden talebelerde ise uyku ihtiyacı genelde 7-9 saate düşer ve artık daha genç halleri gibi fiziksel olarak kendilerine yüklenmezler. Ancak bu yaşlarda tamamiyle yeni zorluklarla karşı karşıya kalırlar; ders çalışmaya ek yarı zamanlı işlerde çalışma, imtihanlara çalışma, sosyalleşmeyle alakalı doğal ikazcılar. Talebe, yeteri kadar uyumadığında kısa müddetler dışında bir şeye odaklanma kabiliyeti sekteye uğrar ve akademik manada başarısız olur. İyi ve yenileyici bir uyku için bilinen ikazcıları tanımak ve bunlardan kaçınmaktır. Daha da zor olanı, yatmadan önce elektronik aletlerin kullanımını kısıtlamak ve yatağa girmeden önce beyninizin melatonin salgılaması için televizyonu kapatmaktır.

Yeteri kadar uyumamak talebeleri nasıl etkiler?

Okul vakiti talebelerin ne kadar uyuması gerektiğini biliyorsunuz. Şimdi bir de uykusuzluğun çocuğunuz üzerinde kapı araladığı tesirlere bakalım.

Duygusal iyilik hali

Duygusal ve zihni açıdan sıhhatli olan talebelerde uykusuzluk kötümser olmalarına, kolayca sinirlenmelerine ve tez canlı olmalarına kapı aralayabilir. Gerçek olan veyahut hem de idrak ettikleri negatif uyaranlara gösterdikleri reaksiyon mantıksız bir şekilde mübalağalı olabilir ve bu yaptıkları ise arkadaşları, aileleri ve yaşıtlarıyla olan ilişkilerine zarar verebilir. Anksiyete, çöküntü ve hatta halihazırda uyku bozuklukları gibi zihinsel sıhhat sorunlarıyla mücadele eden gençlerde başa çıkmamama aniden artabilir ve intihara yatkınlık yükselebilir. Araştırmalar, sürdürülebilir ve yenileyici bir uyku programı ile duyusal, motor ve bilişsel yetenekleri destekleyen nöron irtibatlarının yine oluşturulabileceğini göstermektedir; bunlar, davranışları tertip etmeye yardımcı olur.

Anne baba, çocuklarında huysuzluk, uykuya dalamama ya da gece süresince uyuyamama gibi uyku düzenleri ile ilgili farkındalığa sahip olmalıdır. Çocukta uzun süreler boyunca olumsuz uyku düzeni gözlenirse stresi en üye indirmek için günlük aktivitelerin değiştirilmesi düşünebilir. Çok fazla programlama yapmaktan kaçının ve elektronik aletler olmayacak dinlenme müddetlerini teşvik edin.

Algı ve akademik muvaffakiyet

Çok fazla program yapmaktan kaçınmak ve uygun ve yenileyici bir uyku tasarılamak için vakit ayırmanın yalnızca beynimizin keskin kalma kabiliyetini değil, bu arada yeni bilgiler öğrenme ve bilgileri tutma kabiliyetini geliştirdiği görülmüştür. Hem de araştırmalar, tüm gece kesintisiz uyuyan talebelerin, aynı düzeyde dinlenmeyen talebelere göre meseleleri daha iyi  tahlil edip çözebildiklerini göstermektedir. Düşük uyku kalitesi natürel olarak talebelerin gün süresince uykulu hissetmelerine ve ders esnasında dikkatlerinin kolayca dağılmasına kapı araladığı gibi stres düzeylerini de yükseltebilir. 

İç sirkadiyen ritminize itibar etmeniz, zihni sıhhatiniz için ehemmiyetlidir. Tüm gece uyanık kalıp sonra hafta sonu uyuyarak eksiklikleri kapatabileceğini düşünen talebeler için tekrar düzene girmek zor olabilir. Bu yüzden tüm gece çalışan üniversite talebelerinin genel not vasatilerinin daha düşük olma ihtimali yüksektir. Bu talebelerin çoklu görev yapma kabiliyetleri aksar ve tüm gece çalışarak kazandıkları yararlar hızla kaybolur.

Fiziksel gelişim ve genel sıhhat

İyi bir gece uykusunun asal yararlarından birkaçının kendinizi daha uyanık ve güne daha hazır hissetmeniz olduğunu düşünmekte haklı olsanız da bu, buzdağının yalnızca görünen bölümüdür. Yenileyici bir uyku, çocuğunuzun vücudundaki hemen hemen her sistemin işleyişini etkiler. Hormonları tertip etmeye yardımcı olur, hastalıkların önlenmesine yardımcı olmak için bağışıklık sistemini güçlendirir ve adalelerin ve dokuların iyileşmesine yardımcı olur. Gençlerin bu dönemde yaşadıkları ehemmiyetli fiziksel ve duygusal farklıkların bir neticesi olarak uzun müddetli uykusuzluk yalnızca fiziksel gelişimlerini etkilemekle kalmaz. Araştırmalar, uykusuzlukla uzun vadeli kalp-damar hastalıkları ve hem de diyabet rizikosu arasında ilişki olduğunu göstermiştir. Ayrı olarak ergenlik dönemindeki talebeler uyanık kalmak için çok fazla kafein içeren içeceklere ve başka ikazcılara müracaat etme eğiliminde olurlar. Bu sağlıksız düzenin nasıl şekillendiğini ve ilerleyen senelerde bunun, talebelerin sağlığını nasıl etkilediğini görebilirsiniz.

Karar verme becerileri

Uykusuzluğun ya da kötü uyku kalitesinin her yaştan talebelerde yorgunluk ve uykusuzluğa kapı araladığı biliniyor. Ancak bunların çocuğunuzun beyninin ön lobunun gelişimini etkileyebileceğini de biliyor muydunuz? Beynin bu bölümü, dürtüsel davranışları kontrol eden bölümdür ve zor kararlar vermek ve kendilerini kontrol etmek zorunda kaldıklarında onları doğru yolda tutan şeydir. Çocuk yaşlardayken zarar görmeye kapı aralayabilecek bönce rizikolar almanıza mani olan anne ve babanızdır. Genç olduğunuzda ise akran baskısı, çeşitli ikazcılara ulaşma ve hayatınızda uykunuzun ayrılmasına sebep olan daha fazla stres etmeniyle uğraşırsınız. Devam eden yorgunluk, denetim eksikliği ve rizikolu davranışlara kendini kaptırma birleştiği zaman kötü şeyler yaşayabilirsiniz. İçkili içecekler içip araba sürmek, dersleri kaçırmak, araba kullanırken ileti yazmak gibi şeylere daha eğilimli hale gelinebilir.

Kaza neticesi yaralanma

Yorgunluğun, çocuğunuzun aklıselim bir şekilde yargılama yeteneğini etkilemesinin ötesinde kaza ya da yaralanmalara kapı aralama rizikosu de vardır. Yarı zamanlı işlerde çalışan bir genç lokantada bıçak, fritöz ya da ateş kullanırken dikkatsiz olursa ya da bir inşaat alanında güvenlik ekipmanlarının kullanımı ile ilgili dikkatli davranmazsa ölümcül olmasa da ciddi neticelerle karşılaşabilir. Çocuğunuz içkili araba kullanmama gibi konularda ne kadar dikkatli olursa olsun, kolay bir yorgunluk dahi daha yavaş tepki vermesine ve aracın başında uyuyakalmasına sebep olabilir. Küçük çocuklarda ise fiziksel yorgunluk, oyun alanındaki oyuncaklarla oynarken, bisiklet sürerken veya sadece koşar ve arkadaşlarıyla oynarken ciddi yaralanmalara kapı aralayabilir. Buna, yorgunluğun kapı araladığı dikkat eksikliğini ilave edin. Bunlar, çocuğunuzun arabanın arka koltuğunda kemerini düzgün bir şekilde bağlamamasına kapı aralayabilir.

Talebeler için ufak uyku ipuçları

• Yatmadan en az 30-45 dakika önce elektronik aletlere bakmayı yasaklayın.
• Çocuğunuzun gün içinde yarım saatten az ve akşamüstü 3’ten olacak şekilde şekerleme yapmasına müsaade verin.
• Aşırı program yapma, yapmama stresine ve yenileyici uykunun eksikliğine sebep olabilir.
• Yatmadan önce tam öğünler yerine küçük atıştırmalıklar tüketmesini sağlayın.
• İç sirkadiyan ritminizi hafta sonu da devam ettirin ve fazladan uyumayın.
• Elektroniklerin ve dikkat dağıtıcıların olmadığı, serin bir uyku ortamı yaratın.

 

Uykunun talebeler için ehemmiyetli olmasının 5 nedeni yazısı ilk önce Ayşe Tolga İyi Hayat üzerinde ortaya çıktı.

Türkçe makale özgünleştirme tarafından yapılmıştır.