Listeriyoz, Listeria monocytogenes bakterisinin kapı araladığı bakteriyel bir enfeksiyondur. Sıhhatli fertlerde nadir görülmesine karşın, gebe kadınlar ve bağışıklık sistemi zayıflamış kişiler gibi riziko gruplarında sonuçlar sahiden ciddi olabilir.
Bu yazıda size, gebelik esnasında listeriyoz ile ilgili bilmeniz şart olan şeylerden söz edeceğiz.
Listeriyoz
Listeriya enfeksiyonu veya listeriyoz gıda kaynaklı bir hastalıktır. Normalde tabiatta yaşayan bakterilerden meydana gelen bir hastalıktır ve bozulmuş sebzelerin yanı sıra hayvan taşıyıcılar tarafından bizlere ulaşır.
Bu yüzden Listeria bakterisini aşağıdaki gıdalarda görebilirsiniz;
- Çiğ et ve balık
- Meyveler, yeşillikler ve çiğ sebzeler
- Pastörize edilmemiş süt ürünleri
- İşlenmiş gıdalar
- Tütsülenmiş balık
Gebelik esnasında Listeria içerebilecek çiğ yiyecekleri tüketmekten kaçınmalısınız. Bununla beraber, pişirme ve pastörizasyon bakterileri öldürebilir. Bu yüzden uzmanlar risk grupları için et ve sebzelerin pişirilerek tüketilmesini, peynir ve diğer pastörize edilmemiş süt ürünlerinin tüketiminden kaçınılmasını tavsiye ederler.
Ayrı olarak, Listeria‘nın yiyecekleri pişirildikten ve paketlendikten sonra dahi enfekte edebileceğini de göz önünde bulundurmalısınız. Bu yüzden, tüketime hazır yiyecekler (sosis, soğuk etler veya şarküteri ürünleri gibi) potansiyel olarak tehlikeli olabilir.
Ayrı olarak, bu bakteri dondurulduğunda veyahut buzdolabında soğutulduğunda bile hayatta kalabilir ve anneden fetüse dağılabilir. Fetüsler ve yeni doğanlar için çok tehlikelidir. Bu yüzden, yakında anne olacak kişinin enfeksiyon kapmamak için kimi tedbirler alması gerekir.
Bu yazımızı da okumanızı öneriyoruz: Sebze ve Meyvelerden Haşere Zehirlerini Temizlemek
Listeriyoz türleri
Listeriyoz, gıda kaynaklı en ciddi hastalıklardan biri olmasına rağmen, neyse ki, oldukça nadirdir (Dünya Sıhhat Örgütüne göre, senede her bir milyon kişide 0.1 ile 10 oranında karşılaşılmaktadır). Bununla birlikte, az sayıda olay olmasına rağmen, yüksek bir ölüm oranına sahiptir. Bu yüzden tedbir almak çok ehemmiyetlidir.
İki tür listeriyoz vardır:
- Saldırgan olmayan: Bu hastalığın ateş ve mide rahatsızlıklarına kapı aralayan hafif halidir. Çoklukla sıhhatli kişilerde karşılaşılır. Şiddetli olmamasına karşın gebe kadınların da içerisinde bulunduğu riziko grupları için tehlike içerebilir.
- Saldırgan: Bu tip listeriyoz %20 ile %30 arasındaki ölüm oranı ile oldukça tehlikelidir. Bu türde yaşanan belirtiler ateş, adale ağrıları, sepsis (kan zehirlenmesi) ve menenjit (beyin zarı iltihaplanması) şeklindedir.
Kuluçka dönemlerine gelince, her iki türde de çoğunlukla bir ila iki hafta sürer. Bununla beraber, üç aya kadar uzayabilir, bu yüzden enfeksiyonu erken belirlemek sahiden zor olabilir.
Gebelik esnasında listeriyoz
Ana rizikolardan biri düşük veya erken doğumdur, bu yüzden uzmanlar gebe riziko grubuna özel ehemmiyet verirler. Gebelik esnasında listeriyoz çok tehlikelidir ve bu riziko yalnızca anneyi etkilemez. Bu tür olaylarda anne rahatsızlığını fetüse iletebilir. Bu vaziyette aşağıda belirttiğimiz sonuçlar ortaya çıkabilir.
- Düşük.
- Erken doğum.
- Fetüs veya yenidoğanın enfeksiyonu.
- Fetüs veya yenidoğanın ölümü (perinatal listeriyoz vakalarının takriben %22’si fetüs veya yenidoğanın ölümüyle sonuçlanır).
Daha fazlasını öğrenmek için bu yazımızı da okuyun: Hamilelikte Beslenme ve Önemi
Yukarıda söz ettiğimiz gibi, semptomlar genellikle kontamine ürünü tükettikten sonra ortaya çıkar. Bu nedenle, birkaç gün sonra aşağıdaki belirtileri gözlemleyebilirsiniz:
- Ateş
- Kas ağrıları
- Kusma
- Mide bulantısı
- Baş ağrısı
Enfeksiyon, hamilelik sırasında rastgele bir vakitte ortaya çıkabilir. Ancak, kadınların bağışıklık sistemi biraz daha zayıfladığından, son üç aylık dönemde daha olasıdır.
Rehabilitasyona yönelik olarak olası olan en kısa müddette başlanması gerekmektedir. Bu nedenle belirtilerle karşılaşıldığında şipşak doktorunuza danışmanız çok ehemmiyetlidir. Kolay bir kan testi yoluyla, listeriyoz olup olmadığınızı belirleyebilirler. Bu noktadan sonra rehabilitasyon, fetüsün enfeksiyon kapmasını önlemeye de yardımcı olacak antibiyotiklerden oluşur.
Gebelik esnasında listeriyozundan savunma
Yemek pişirirken pişmiş ve çiğ yiyecekler arasında çapraz bulaşmayı önlemeye dikkat etmelisiniz. DSÖ, daha güvenli yiyecekler için beş anahtar önermektedir:
- Temiz olun. Ürünleri iyice yıkamanız, yemek yapmadan önce ellerinizi yıkamanız ve mutfağınızı ve buzdolabınızı temiz tutmanız çok önemlidir.
- Çiğ ve pişmiş yiyecekleri ayırın. Bu şekilde, aralarında çapraz bulaşmayı önlersiniz.
- İyice pişirin. Yiyeceklerinizi 70°C’nin üzerinde pişirmek, gıda güvenliğine katkıda bulunur. Bununla birlikte, bazı yiyeceklerin (kıyma gibi) özel alaka gerektirdiğini göz önünde bulundurmalısınız.
- Yiyecekleri güvenli sıcaklıklarda tutun. Bunu yapmak için, pişmiş yiyecekleri iki saatten fazla oda sıcaklığında bırakmamalısınız. Ayrı olarak donmuş yiyecekleri buzdolabının dışında çözmemeli ve son kullanma tarihlerine dikkat etmelisiniz.
- Güvenli su ve hammadde kullanın. Uzmanlar, işlenmiş ve paketlenmiş gıdalardan kaçınmanızı öneriyor.
Listeria pişmemiş ve pastörize edilmemiş yiyeceklere bulaşabileceğinden dolayı hastalığın önlenmesi için alınacak önlemler bu ürünlerin tüketilmemesi temelli olmalıdır.
Ayrı olarak yukarıdaki önlemlere ek olarak hamile kadınlar şu hususlara da dikkat etmelidirler:
- Pastörize edilmemiş süt ve süt ürünlerini (yumuşak peynirler dahil) tüketmekten kaçının.
- Yenmeye hazır etleri ve işlenmiş etleri (sosis gibi) tüketmeden önce 70°C’ye kadar ısıtın.
- Füme balık ve et yemekten kaçının.
- Tüketimden sonra artan yemekleri iki saatten fazla oda sıcaklığında bekletmeden buzdolabında gizleyin. Ayrı olarak artan yiyecekleri en fazla iki veya üç gün tüketin.
- Ürün yaftalarını okuyun ve savunma yönergelerini izleyin.
Netice
Gebelik esnasında listeriyoz nadir gerçekleşmektedir ancak bunu önlemek için bir takım tedbirler almalısınız. Ayrı olarak, gebe kadınlar bilhassa dikkatli olmalıdır zira bu mesele fetüs için ölümcül sonuçlar doğurabilir.
Gebe kadınlar uygun hijyeni savunmalı ve işlenmiş et ve balıklardan, pastörize edilmemiş süt ve süt ürünlerinden ve çiğ yiyeceklerden (bilhassa et ve sebzelerden) kaçınmalıdır. Son olarak, gebe kadınlar, olası olan en kısa müddette rehabilitasyona başlamak için semptomları fark eder etmez bir doktora görünmelidir.
Gebelik Esnasında Ne Yemelisiniz? Gebelik kadınların beslenmelerine daha fazla dikkat etmesini gerektiren bir dönemdir, zira bebeğin ihtiyacı olan besinler dolaysız olarak anneden gelir. Daha fazla oku » La entrada Gebelikte Listeriyoz: Bilmeniz Gerekenler aparece primero en Sıhhate bir adım.
Türkçe makale özgünleştirme tarafından yapılmıştır.
Önemli
Blog içerisinde yer alan tüm içerikler bilgilendirme amaçlıdır. İlaç veya ürün tavsiyesi değildir. Yaşadığınız hastalıklarla ilgili doktorunuza danışmadan herhangi bir ilaç veya ürün kullanmayınız!
