Ebeveynler için yapıcı oyun rehberi 2021

Uzmanların görüşlerine göre oyun vakiti büyümenin, öğrenmenin ve beyin gelişiminin temel bir parçasıdır. Çocukların etraflarındaki dünya ile etkileşime girmelerini, dokunsal uyaranları öğrenmelerini, rakam ve harfler gibi konseptleri kavramalarını, hudutları ve kendilerini tertip etmeyi öğrenmelerini ve hayal güçlerini keşfetmelerini sağlar. Elbette bu büyüme sürecinde daha etkileşimli ve randımanlı şekilde oynamanın yolları da var. Buna yapıcı oyun isimi veriliyor.

Aşağıda yapıcı oyun kavramının ne manaya geldiğinden, yararlarından ve onu sağlamanın yollarından söz edeceğiz.

Yapıcı Oyun Nedir?

Bir çocuk bir şey yaratırken (veya yaparken), yapıcı bir oyun içerisindedir. Bu inşa küpleri, boyalı kalemler, kum ve topraktan şekiller yapma, bilim deneyleri oluşturma ve hem de bunları parçalama dahi olabilir.

Çocukların tabiata, yapılandırılmamış vakte ve oyuna ihtiyaçları vardır. Bu yalnızca bir eğlence gibi görünebilir ancak araştırmalardan bildiğimiz kadarıyla bu büyümelerinin metodudur.

Aşağıda çocuklar için yapıcı oyunların yararlarına konusunda bir liste var:

• Fiziksel etkinlik çocuklar büyüdükçe beyin gelişimine yardımcı oluyor. Beynin duyuları işleyen sistemleri etrafınızdaki dünya ile etkileşime geçtikçe gelişiyor ve değişik nesneler ile yeterince etkileşime girmez, yeterince hareket etmezseniz bu olmaz.
• Çocuklara molanın ve yapılandırılmamış öğrenmenin ehemmiyetini öğretiyor.
• Onlara problem çözme kabiliyetleri öğrenme ile ilgili yardımcı oluyor. Zira oyunları esnasında engellerle karşılaşırlar ve bunu aşmak için meselesi çözmeleri gerekir.
• Onlara vazgeçmek yerine hatalar ve onlardan ders alma ile ilgili fikir verir. Böylelikle bir şeyi bir kaç kez yanlış yapıp doğru şekilde yapmayı öğreniriz.
• Güven kazanır. Muvaffak olmaları şart olan bir aktiviteyi bitirirler, bu bir kale de olabilir, bir şey çizmek de olabilir. Böylelikle bir şeyler yapabilen küçük insanlar olduklarını anlayabilirler.
• Bilhassa yapıcı oyun diğer çocuklarla oynandığında sosyal kabiliyetler geliştirmeleri olası olur. Ortak bir emel için çalışan çocuklar işbirliğini, paylaşmayı, yönlendirilmeyi ve başkalarına öncü olmayı öğrenirler.

Yapıcı Oyun Türleri

Matematik

Bu tip bir yapıcı oyunda çocukların ölçmeyi, saymayı, uzaysal konseptleri (ışık, ağırlık, yükseklik, mesave vb.) kavraması olasıdır. Çeşitli aktiviteler ile uygulanabilir. Küp dizmekten tutun da yemek yapma oyununda malzemeleri tartmaya kadar pek çok şey olabilir.

Matematik aritmetik ve eşitlik çözmenin ötesindedir. Yemek pişirme, zamanlama, görev yapma ve oyun oynama gibi işler, çocuğunuzun hanede muhtemelen matematik konsept ve becerilerini kullandığı bir kaç şeyden birisidir. Çocuklara bu konuda sorumluluklar vererek matematiği hayatlarının geri kalanında olacağı gibi gerçek hayat aktivitelerinde kullanmayı öğrenebilirler. Küçük çocuklar hanedeki nesneleri sayabilir, oyuncak ve bulunan nesneler ile desenler yapabilir, küpleri şekil ve renklerine göre ayırabilir, kolay masa oyunları oynayabilirler.

Okuma ve Dil

Okuma ve dil oyunları çocukların konuşma ve okuma becerilerini oluşturmalarına yardımcı olur ancak bu sayede kelime haznelerini de geliştirebilir, siz ve başkaları ile iletişim kurabilir, soyut düşünme dünyasına girmeleri daha kolay olur.

Kitaplara ek olarak okumaya neden olan pek çok başka günlük iş de var. Sanat ve inşa projeleri için direktifleri okumak, masa oyunları oynamak, sesli kitap ve podcast dinlemek gibi şeyler çocukların okuma adalelerini çalıştırırlar ve böylelikle hanedeyken okuma becerilerini savunabilir ve geliştirebilirler. Çocuklarınızın paylaşacak eğlenceli hikayeler yazmalarını, favori şarkılarına yeni sözler bulmalarını, akşam yemeğinde birbirinizle paylaşabileceğiniz bir şükran listesi oluşturmalarını sağlayabilirsiniz.

Yaratıcılık

Yaratıcı oyunda elle tutulur şeylerin yanında hayal gücü de ehemmiyetlidir. Çocuklar kumdan heykel yaptıklarında, hayali aileler için mini hane modelleri yaptıklarında ve sanatla uğraştıklarında bunlara dahil olurlar.

Ebeveynlerin Yapıcı Oyuna Cesaretlendirmeleri İçin İpuçları

Çocuklarınızla yapıcı oyunu desteklemenin en iyi yolu onlarla beraber olmaktır. Asalında bundan daha fazlasına ihtiyaç yoktur. Aşağıda kimi örnekler var.

Temellere Bağlı Kalın

Çocuğunuzun oyun vaktini en üst düzeye çekmek oldukça basittir: Aşırı uyarımı azaltmak ve neyle oynayacaklarını seçmelerine müsaade etmek. Böylece onlara verdiğinizden daha fazla aktivite ile etkileşime geçeceklerdir. Ayrı olarak daha azı daha iyidir. Başka bir deyişle 6-10 seçeneğinin olması iyidir zira çocuklar kısıtlı bir vakitte yalnızca bir kaç kabiliyette uzmanlaşabilirler.

Rol Model Olun

Çocuklar siz iş yaparken izleyerek öğrenirler. Şayet bir etkinlik ve oyuncak yenilerse, önce siz oynayarak ona örnek olabilirsiniz. Kısa müddette kapıp oynayacaklardır.

Sual Mesele ve Cevaplamaya Hazır Olun

Çocukla etkileşime geçerek ne üstünde çalıştığını anlamaya ve hayal etmeye çalışın. Şayet küp gibi şeylerle bir şey yapıyorsa, ne yaptığını, inşaatta neler olduğunu ve buna benzer sualleri mesele.

Uzaysal Olarak Çocuğun Perspektifinden Düşünün

Oyuncakları çocuğun erişebileceği mesafede tutun, böylece oyun sırasında ulaşılabilir olsunlar. İşlere çocuğun bakış açısından bakmanız ihtiyaç duyulan. Onların düzeyine inin ve çevresi nasıl gördüklerine bakın.

Duyusal Olarak Tatmin Edici Nesneler Kullanın

Ayrı olarak plastik, parlak şeyler yerine ahşap, metal ve kağıt gibi tabii malzemeler kullanın. Çocuğunuz öncelikle bunlara dokunup oynayacaktır ve böylece doğal malzemelere dokundukları için siz de daha rahat olacaksınız. Ayrı olarak her maddenin dokunsal yapısı farklıdır ve hepsi aynı olan plastiklerden farklıdırlar. Bu çok daha ikazcı ve sürdürülebilir bir tecrübedir.

Sakin Bir Oyun Alanı Yaratın

Çocukların odalarının dekorasyonlarının aşırı parlak olmasına ne noktada geçildi bilinmez ancak bu onlara yardımcı olmaz zira nereye bakacaklarını bilemezler. Bunun yerine yalnızca eğlenceli aktivitelere çekilecekleri sakin, natürel bir arkaplan kullanın.

Ne Vakit Kendi Haline Bırakacağınızı Bilin

Onların oyununa dahil olmak istiyorsunuz ancak bir takım noktalarda yaratıcı zihinleri ortaya çıkar ve kendi fantazi topraklarına giderler. Bu iyidir zira hayal güçlerini çalıştırıyorlardır. Şayet bunun görürseniz, bir kenarda oturmaktan çekinmeyin.

Netice Olarak

Oyun vakiti göze göründüğünden daha fazlasıdır. Çocuk yalnızca kendini eğlendirmez, bu arada yeni konseptler ve kabiliyetler öğrenir, beynini geliştirir ve bu esnada öğrenir.

Anne baba için yapıcı oyun kılavuzu yazısı ilk önce Ayşe Tolga İyi Hayat üzerinde ortaya çıktı.

Türkçe makale özgünleştirme tarafından yapılmıştır.